Tsawra ai,
Nu Wa, Hpu Nau, Kana Kajan Wunpawng Jinghpaw Amyu sha yawng hpang de lawu na laka hpe aja awa myit sa wa lu na matu ka tang dat ga ai.
Manmaw Buga Wunpawng Jinghpaw Amyu Sha ni a Manau Shadung hte Manau Wang hpe Manmaw Hk Y K Ningbaw Hpyendu Kaba nan woi awn nna jahten, htu, a-grawp kau ya ai lam gaw, Manmaw Buga WP Jinghpaw ni hpe sha nrai Mungkan ting sak-hkrung chyam bra nga ai Wunpawng Jinghpaw yawng hpe sawng dik ai hku nna roi ai, ga law saw ai, jahte tam ai nan rai nga sai. Dai hta jan nna Amyu shada da a lapran hta roi rip hkat ai lam kaga nnga na sai.Bai dai Manmaw Manau Wang hpe jahtyen a-grawp kau ngut ai hpang, Manmaw, BMO HK Y K ningbaw wa gaw NANHTE JINGHPAW NI MUNGDAN A MATU HPA BAW AKYU RAWNG A TA?. ngu araw jaw ai sha n-ga MANAU HPE NUM HPU PRANG KAW MI RAI RAI, TSING-DU PA KAW RAI RAI GALAW MU ngu nna mung shawa a man kaw nan tsun ai da.
Manau Shadung hte Manau Wang ngu ai gaw, WP Jinghpaw Amyu sha ni a matu tsawdik ai htunghking rai sai, dai hta tsaw ai kaga htunghking nnga ai, moi gaw hkristan nbyin shi ai ten, tsawhtum Madai Nat hpe jaw jau nna galaw ai htunghking kaba re, Manau wang kata nse nsa tsep-kawp nmai galaw ai sha n-ga shana e gadai pyi nmai lai ai, dai sha n-ga Manau nau ai shaning dai mare e masha si ai raitim aga de makoi mayang kadai n-galaw ai, ngu mayu ai gaw dai ginra lamu ga hta kadai nhtu kajam sai, manau dum na jaba wawt yu nhtawm jaba pru ai hte dai manau wang hpe kadai sa kajam nmai sai, sa jahten/sa kajam ai wa, ni gaw dai amyu sha ni a hpyen rai sai, dai sa jahten ai wa hpe sat kau lu ai shani shing nrai dai wa kaw na hpyi-nyem tawngban wa ai lam sha nnga yang nsim nsa gasat gala mat wa na lam sha nga sai, ndai amu gaw W/P Jinghpaw Mungkan ting (India, China, Burma) na WP Jinghpaw Amyu sha hkum ting dek shagu hpe lukdik lukga e baw bye ya ai hta grau sawng mat sai lam re.
Myen ni dai daram roi wa nga tim, hpa hpe naw la nga ga ai ta?
myen hpe hkrit ai majaw anhte WP Jinghpaw ni a nga grin galu kaba sa wa ai lam hta akyu rawng wa nga a ni?, ndai bungli gaw amyu sha mying gun nna shamu shamawt nga ai uhpung yawng hta lit nga ai re, lit htawt ap taw na lam nnga ai.
Moi Laika Jaw Masat hta e kalang Manau Shadung baw katut sai, dai shaloi gaw Jinghpaw mung e nre majaw ngu myit la ai majaw ngu saka, ndai gaw Jinghpaw Mung e nan rai nga sai, ya mung Ma-Ah ni zawn mau shalai kau sa-yang gaw anhte daram shagri nkung ai amyu sha mungkan hta nau pyi nnga na sai.
hpa majaw anhte a htunghking hpe anhte a ginra hta jahten ai rai ta? daini na ten Wunpawng Mungdan kata shara magup she yu jin wa hkra Myen ngu ai pyi n-nga ai ginra hkan e Myen Budda Gawk-ngu ni shadun mat wa ai gaw kadai nmai hkra, nmai hpu shanhte kam ai hku galaw mai wa ai mungdaw/mungdan byin wa nga sai hpe nang hte nseng ai zawn sha naw nga nga na ga ai kun?
Myen nkau gaw anhte hpe labau nchye ai ni zawn mana shatai nhtawm, Bhamo ngu ai gaw moi kaw na Myen Sam ni a shara re nga tsun na ma ai.
Laika ka sara John Anderson(1867-68) ka tawn ai "A Report on The Expedition to Western Yunan Via Bhamo" ngu ai laika, laika man 216-9 lapran hta sanglang tawn ai gaw Moi na Manmaw Mare ngu ai gaw hka makau e de tawn ai rai nna nta 400 loi jan nga ai, galu de deng mi galu nhtawm malawng maga Sam amyu sha ni hte Lawu mung na Myen ni sa bu htawt nga ai re lam, dai Mare a deng 3 jan grup grup gra gra de gaw jinghpaw(Kahkyen) ni dam lada ai ginra ni hta mare de nhtawm nga shanu wa ai lam asan sha ka tawn ai.
Bai, Frontier Areas Committee of Enquiry 1947 Report Part I laika buk laika man 3 hta mung Bhamo District e nga ai amyu sha ni a Yup-tung jahpan hpe lawu na hte maren ka tawn ai.
(ii) (a) Bhamo District
Area ............................................. 4,148 sq. miles
Total Population............................... 129,000
Part I Population 52,000
Part II Population .............................. 77,000
Population by Races.
Kachin ........................................... 49,794 or 38.6 %
Shan .................................................. 36,765 or 28.5%
Burmese Group ................................... 33,540 or 26.0%
Indian, Chinese and others .................. 8,901 or 6.9 %
moi na Manmaw Mare gaw Sam ni malawng ngu na nga lai wa ai Sam mare re hpe gaw labau hta ka tawn nga ai, raitim dai aten(1947ning) lahta Sam Mung e nga ai jinghpaw gaw 71,070 re majaw Sam hte Jinghpaw Amyu sha ni hku nna tinang a mungdaw masat daidaw la ai hpang rapra ai hku nga pra sa wa na ngu ai ga shaka nga tawn ai hte maren langai a htung hking hpe langai hkungga hkat na lam sha nga ai, Myen wa raitim Kachin State ngu nna dai daw tawn sai lamu ga hta shahte kam ai hku sa roi na lam tsep-kawp nnga ai, Anhte a Manau shadung hpe htu agrawp kau ya ai zawn shan hte a Gawkngu ni hpe dai hte maren anhte galaw yang hpabaw byin wa na ta?
ndai gaw Tinng Ying Hpung, Zawng Hra Hpung Lasang wa a Hpung KBC, Kahtawlik ...etc. ngu taw ai baw nre, yawng a htunghking re majaw yawng kaw na aja awa ninghkap ra ai bungli re lam hpe Wungpawng Amyu sha kaji kaba yawng hpang de shadum shana dat ai lam rai ga ai.
Maigan du Wunpawng Jinghpaw Amyusha Hpung(OKA)
ps. 3/4 ya laman Myen laika hte ndai lam hte la-kap nhtawm statement langai shapraw lu na matu bawng jahkrup nga ga ai.
0 comments:
Post a Comment